In Nederland is tegenwoordig de realiteit dat steeds meer ouderen, steeds langer thuis blijven wonen Thuis is de plek waar herinneringen liggen, waar iemand zich veilig voelt en zijn of haar eigen ritme kan aanhouden. De mensen zelf veranderen maar de omgeving blijft hetzelfde. Toch brengt deze wens om langer thuis te blijven wonen ook uitdagingen met zich mee. Denk aan eenzaamheid, minder mobiliteit of het verlies van dagelijkse structuur. Juist daarom is het belangrijk om te kijken naar wat wél werkt. Eén van de meest krachtige, maar vaak onderschatte hulpmiddelen? Muziek.
Meer dan alleen een ‘leuk liedje’
Muziek ligt bij ons misschien voor de hand, maar het is een hulpmiddel dat letterlijk hersenen activeert. Het wakkert herinneringen aan en creëert verbinding. Verschillende onderzoeken tonen aan dat muziek stress vermindert, het geheugen stimuleert en emoties op een positieve manier beïnvloedt. Voor ouderen betekent dit: meer ontspanning, meer contactmomenten en meer momenten van geluk. Dit draagt gezamenlijk bij aan de mogelijkheid dat ouderen steeds langer thuis blijven wonen.
Muziek als dagstructuur, langer thuis blijven wonen
Vaak verliezen mensen bij het ouder worden structuur. De dagen lijken op elkaar en worden voor het gevoel steeds langer. Dit kan leiden tot inactiviteit of zelfs in sommige gevallen een depressie. Door muziek een vaste plek te geven in de dag (bijvoorbeeld met muziek tijdens de ochtendzorg, een meezingmoment in de middag of rustige muziek bij het avondeten) ontstaat er structuur en meer dagritme. Muziek helpt het ritme te ondersteunen en kan zelfs slaapproblemen verminderen.
Activering én ontspanning
Een muziekmoment hoeft geen groot optreden te zijn. Met simpele instrumentjes zoals schudeitjes of belletjes, of gewoon door mee te zingen met een vertrouwd lied via een geluidsspeaker, worden mensen geactiveerd. Wij zien dagelijks in ons werk dat ouderen opbloeien zodra de eerste noten klinken. Mensen die normaal stil zijn, beginnen te neuriën of vertellen spontaan over vroeger. De ogen beginnen te glinsteren. Dit kan het gevoel van vertrouwen in henzelf versterken.
Samen herinneringen ophalen
Muziek opent deuren naar het verleden. Een bekend liedje kan in één keer een herinnering terugbrengen, zodat zelfs de kleinste details kunnen worden herinnert. Zowel mooie, als minder mooie herinneringen. Dat biedt een mooie kans voor gesprekken met mantelzorgers, familie of andere zorg professionals. Door muziek te koppelen aan levensmijlpalen, geboorte, jeugd, werk, liefde, ontstaat een levensverhaal in muziek. Dit bevordert niet alleen sociaal contact, maar zorgt er ook voor dat ouderen zich meer gezien en gehoord voelen. Ben je nieuwsgierig naar onze benaderingswijze? Klik hier voor meer informatie over hoe je mooie gesprekken kunt voeren.
Steeds meer zorginstellingen en mantelzorgers ontdekken gelukkig de kracht van muziek. Met laagdrempelige manieren zoals muziekspellen of meezingvideo’s kan iedereen zonder muzikale achtergrond, muziek inzetten in de zorg. Dat maakt muziek een mooi hulpmiddel in de ouderenzorg en ouderen te ondersteunen in hun wens om langer thuis te blijven wonen.